Sztandar Biblijny nr 189 – 2003 – str. 128
francuskimi i hiszpańskimi rodzinami królewskimi. Zazwyczaj było tak, że ten kto zdobył panowanie nad Sycylią, kontrolował także Maltę. Ostatecznie, widząc rosnące zagrożenie ze strony Turków otomańskich, Karol V, rzymski cesarz i król Hiszpanii oddał Maltę zakonowi Joannitów z Jerozolimy za roczną dzierżawę Sokoła Maltańskiego.
Rycerze Templariusze, jak ich nazywano, byli wojującym, klasztornym zakonem. W XV i XVI wieku mieli główny wpływ na politykę w regionie Morza Śródziemnego. Oni w dużym stopniu obwarowali wyspy, szczególnie Grand Harbour w mieście Valetta. Oni skutecznie odparli arabskich najeźdźców i oblężenie ze strony Turków otomańskich.
W 1798 roku Napoleon podbił wyspy, lecz Maltańczycy zbuntowali się przeciw religijnej niewrażliwości i ekonomicznemu wyzyskowi francuskich rządów. Anglicy odebrali wyspy Francuzom w 1800 roku.
W 1814 roku traktat paryski przyznał Brytanii zwierzchnictwo nad Maltą, która stała się ważną bazą morską w czasie istnienia Imperium Brytyjskiego i taką rolę pełniła w czasie obu wojen światowych. Z powodu swej strategicznej ważności była celem ciężkich bombardowań ze strony Włochów i Niemców podczas drugiej wojny światowej.
W 1964 roku Malta uzyskała niepodległość, lecz pozostała w obrębie Wspólnoty Brytyjskiej. W 1974 r. Malta stała się republiką, w 1979 r. proklamowała swą neutralność, kończąc tym samym zależność od Wielkiej Brytanii. Obecnie na Malcie jest demokracja parlamentarna. Rząd jest dowodzony przez premiera, a prezydent jest oficjalną głową państwa. 8 marca 2003 r. odbyło się referendum i Maltańczycy głosowali za przystąpieniem do Unii Europejskiej.
KULTURA W CZASACH PAŁWA
Rzymianie zapoczątkowali polityczną i militarną organizację wysp. Na obszarze dzisiejszych miast Mdina i Rabat zbudowali obwarowaną stolicę i rozwinęli port w rejonie Marfy. Podczas prac wykopaliskowych w Ghajn Tuffieha odkryto zupełnie dobrze zachowane rzymskie łaźnie. Rzymska okupacja przyniosła wyspom dobrobyt i Malta stała się znana jako producent dobrej jakości tekstyliów. W I wieku* Maltańczykom przyznano rzymskie obywatelstwo.
„W czasie katastrofy statku z Apostołem Pawłem, po niemalże 270 latach rzymskich rządów, Maltańczycy nie mówili ani po grecku ani po łacinie. Możliwe, że oni nadal mówili dialektem języka fenickiego aż do podbicia ich przez Arabów w 870 roku, długo po ustaniu ekonomicznego i politycznego wpływu Rzymian. Rzymska kultura nie pozostawiła trwałego znaku na Malcie.”**
W swej książce „Śladami świętego Pawła”, H.V. Morton pisze o licznych rzymskich pozostałościach na Malcie i kieruje uwagę czytelnika na fakt, że Malta leżała na aleksandryjskim szlaku zbożowym. On odwiedził Zatokę Świętego Pawła i wspomina, że sondowanie wykonane w zatoce „odpowiada warunkom opisanym w Dziejach Apostolskich.”***
PAWŁOWE TRADYCJE****
Dla upamiętnienia rozbicia statku, na którym płynął Paweł, 10 lutego jest obchodzone na Malcie święto narodowe. Różne tradycje związane są z Pawłem i jego wizytą na wyspie. One podają popularną wersję katastrofy statku i nawrócenia mieszkańców na chrześcijaństwo, ilustrując zasadniczą wiarę ludzi w to wydarzenie, tak jak zostało opowiedziane w Dziejach Apostolskich.
PONIŻEJ MAMY KILKA PRZYKŁADÓW TYCH TRADYCJI:
Zatoka Świętego Pawła jest wskazywana jako miejsce, w którym zdarzyła się katastrofa, a wysepka Świętego Pawła u wejścia do zatoki, według wierzeń, jest miejscem, w którym rzeczywiście utknął statek. Ludzie z Naxxaru wierzą, że oni pierwsi zaoferowali pomoc rozbitkom. Nazwa miejscowości pochodzi od maltańskiego słowa naxar, które znaczy „powiesić ubrania by wyschły”, tym samym upamiętniając miejsce, w którym Paweł i współtowarzysze jego podróży odświeżyli się po sztormie. Na herbie tej miejscowości widnieje napis Prior credidi – „Byłem pierwszym, który uwierzył.” W Zatoce Świętego Pawła stoi mały kościół, który, jak głosi tradycja, kiedyś został nazwany Tal – Huggiega (z ogniska), ponieważ wierzy się, że tam Maltańczycy rozpalili ogień, aby ogrzać rozbitków.
Pomnik Pawła, który stoi przed małym kościołem w San Pawi tat-Targa na obrzeżach Naxxaru, zgodnie z tradycją upamiętnia miejsce, w którym Paweł głosił Ewangelię i utrzymuje się, że jego głos mógł być słyszany na wyspie Gozo.
_____________
* www.hmml.org/centers/malta/history.html
** www.hmml.org/senters/malta/history.html
*** „Śladami Świętego Pawła”, H.V. Morton
**** Informacje pochodzą głównie z „Pawiowych tradycji”, Guze Cassar Pullicino w www.aboutmalta.com/grazio/pauline – traditions.html