Sztandar Biblijny nr 147 – 2000 – str. 37

apostolskiej sukcesji nad starszymi, w starszeństwo i episkopat jako kapłaństwo panujące nad kościołami. Te składały się z fałszywych antytypicznych Lewitów i Izraelitów, czego skutkiem było podporządkowanie lokalnych kościołów zewnętrznej organizacji, której zbory były jedynie częściami, oraz z biskupów zebranych na soborach uchwalających dogmaty i ustawy dla kościołów na poziomie okręgów, prowincji, wieloprowincji i ogólnoświatowym.

      To nie wszystko. Kolejną niewłaściwą rzeczą występującą w tym badaniu, było powstanie biskupów diecezjalnych. Do tego doszło raczej w naturalny sposób, przypuszczalnie było konieczne do właściwego podporządkowania córek kościołów ich matkom kościołom. Najpierw, podobnie jak dzisiaj pastorzy w naszych czasach, każdy z owych rzekomo apostolskich biskupów miał pieczę tylko nad jednym kościołem, który w dużym mieście zazwyczaj miał jedno miejsce zebrań dla głównych nabożeństw i podrzędne miejsca zebrań na nabożeństwa mniejszej wagi.

      Cyprian, jako biskup Kartaginy, miał tylko jeden centralny kościół dla całej kongregacji, gdzie spotykano się na głównych nabożeństwach. Na nabożeństwa mniejszej wagi istniały kaplice w różnych częściach miasta, w nich jego prezbiterzy mianowani przez niego i przez kongregację prowadzili różne spotkania, tak jak badacze Biblii mają różne spotkania w trakcie tygodnia, a w niedzielę zbierają się w centralnym miejscu spotkań.

      Widzimy z tego, iż zanim pojawił się biskup diecezjalny, biskup był w pewnej mierze podobny do pastora kościoła w dużym mieście, mającego lub nie kościoły filie i kilku pastorów posiłkowych pod sobą.

      Lecz biskup diecezjalny był krokiem dalej w odstępstwie w porównaniu z posunięciem, które wprowadziło biskupa zborowego. Do jego powstania doszło w następujący sposób:

      Bracia z kościoła w dużym mieście ewangelizowali okoliczne tereny, mniejsze miasta, wioski, itd. W kościołach powstałych dzięki temu, prezbiterowie z kościoła wielkomiejskiego, pod kierunkiem i z nominacji biskupa wielkomiejskiego, służyli jako starsi i wkrótce, kiedy każdy z tych nowych kościołów stawał się większy, jeden ze służących w nim prezbiterów z kościoła wielkomiejskiego był wybierany przez ten nowy kościół na urząd kogoś w rodzaju biskupa pomocniczego (chorepis-copos, biskup wiejski) podporządkowanego biskupowi wielkomiejskiemu. Tak oto z czasem było coraz więcej biskupstw pomocniczych i rozwijał się kościelny okręg, w którym wszyscy biskupi pomocniczy znajdowali się pod kierownictwem biskupa wielkomiejskiego. Wszystkie te kościoły pod biskupem wielkomiejskim tym sposobem zaczęły stanowić diecezję, a biskup ponad tymi kościołami tym sposobem stał się biskupem diecezjalnym. Po 325 roku biskupi wiejscy stracili swój urząd jako taki i stali się pastorami (księżmi) tych kościołów, w których służyli pod władzą biskupa diecezjalnego.

MIANOWANIE METROPOLITÓW

      Następnym krokiem odstępstwa w organizacji było mianowanie metropolitów, biskupów miast stołecznych prowincji, którzy rościli sobie i sprawowali władzę nad biskupami diecezjalnymi. Tacy metropolici zaczęli istnieć jakiś czas przedtem, lecz nie nazywano ich tak aż do Soboru Nicejskiego w 325 r. Przyznano im prawo zwoływania i przewodniczenia na synodach prowincjonalnych oraz mianowania i wyświęcania biskupów w swoich prowincjach. Tym sposobem każdy metropolita miał jako swoją sferę władzy całą prowincję i był ponad wszystkimi diecezjalnymi biskupami tej prowincji. Na przykład, metropolita Aleksandrii był ponad wszystkimi diecezjalnymi biskupami Egiptu.

      Pod koniec panowania Konstantyna Wielkiego Rzymskie Imperium zostało podzielone na cztery prefektury, a potem utworzono jeszcze jedną, prefekturę Palestyny i Arabii. Metropolici pięciu stolic tych prefektur otrzymali tytuł patriarchy (główny ojciec, poprzednio tytuł każdego biskupa). Na początku było ich tylko trzech, biskupi Rzymu, Antiochii i Aleksandrii, jako miejsc zamieszkania Apostołów (siedziby apostolskie). Dostali oni te tytuły na soborze w Nicei w 325 roku, zanim Kon-stantyn utworzył owe cztery prefektury.

METROPOLICI STAJĄ SIĘ PATRIARCHAMI

      Biskup rzymski, odmawiając przyjęcia tytułu wspólnego z innymi, odrzucił ten tytuł i przywłaszczył sobie, jako wyłącznie swój, tytuł papieża (papa, ojciec), który poprzednio był tytułem każdego biskupa. W 381 roku na ekumenicznym soborze w Konstantynopolu, biskup Konstantynopola (ponieważ jako nowa stolica Rzymskiego Imperium Konstantynopol był nazywany nowym Rzymem) został dodany jako czwarty patriarcha, zajmując pośród nich drugie miejsce co do rangi, zaraz po biskupie Rzymu. Tuż po soborze w Efezie, w 431 roku, biskup Jerozolimy, ponieważ urzędował w siedzibie apostolskiej, został dodany jako piąty z tych patriarchów.

      Podboje Saracenów zniszczyły patriarchat w Jerozolimie w 637 roku, w Antiochii w 638 roku, a w Aleksandrii w 640 roku. Patriarcha był ponad wszystkimi metropolitami i biskupami danej prefektury w swojej części Imperium Rzymskiego. Na swoim terenie sprawował najwyższą władzę i stojąc na czele patriarchalnego synodu podejmował decyzje we wszystkich sprawach kościołów w danej prefekturze. Jednakże niektórzy z metropolitów, np. metropolici Salaminy, Milanu, Akwilei i Rawenny byli niezależni od tych patriarchów.

BISKUP RZYMU WYŁANIA SIĘ JAKO PAPIEŻ

      Począwszy od Soboru w Chalcedonie w 451 roku, patriarcha Konstantynopola stale spierał się o równość z biskupem Rzymu. Lecz zasady co do prymatu zostały już wcześniej przyjęte. Rzym był uważany za siedzibę św. Piotra, i dlatego papież, który rzekomo był najważniejszy z Apostołów, był uważany za jego następcę. Jego prawie niezawodna tak zwana ortodoksja, pozostawała

poprzednia stronanastępna strona