Sztandar Biblijny nr 115 – 1997 – str. 70
FELIX FRANKFURTER
Doświadczając osobiście uprzedzenia wobec Żydów w społeczeństwie amerykańskim przy końcu dziewiętnastego wieku i początku dwudziestego, Frankfurter (18821965) poświęcił się sprawie syjonizmu. Dzięki jego wysiłkom zbierano fundusze i wysyłano je do Palestyny. Kolega Brandeisa, blisko współpracował także z brytyjskimi i amerykańskimi urzędnikami nad stworzeniem warunków zbliżającego się mandatu nad Palestyną. Później miał służyć jako sędzia nadzwyczajny Sądu Najwyższego USA.
DAVID BEN GURION
Co ciekawe, najsłynniejszy syjonista tamtych czasów i człowiek, który jako pierwszy premier Izraela oficjalnie ogłosił niezależność Izraela w 1948 roku, w tym czasie został zwerbowany do brytyjskiej armii jako kapral w składającym się z samych Żydów 39 pułku Królewskich Strzelców.
Urodzony w 1886 w Płońsku, w Polsce, Ben Gurion (nazwisko oznacza „syn młodego lwa”) osiadł w Palestynie w 1906 roku, lecz jako syjonista został wypędzony przez proniemieckich Turków w 1915 roku. Udawszy się do Ameryki, pomagał w tworzeniu Żydowskiego Legionu, który walczył po stronie sprzymierzonych w pierwszej wojnie światowej.
Najwyraźniej tok jego zajęć był nudny. Pewnego razu nielegalnie oddalił się z obozu, by odwiedzić Chaima Weizmanna, który wtedy znajdował się w Jeruzalem z Komisją Syjonistyczną. Było to ich pierwsze spotkanie. Ceną tego wypadu była utrata stopnia i 30 dni aresztu koszarowego. Jego agresywne spojrzenie na syjonizm miało być w późniejszych latach źródłem tarcia między nim a Weizmannem. Zmarł w 1973 roku.
Trzej poganie ściśle związani z wydarzeniami prowadzącymi do ustanowienia nowego państwa zasługują na szczególną uwagę.
![]() |
![]() |
Dr. Chaim Weizmann | Gen. Edmund Allenby |
![]() |
![]() |
Lord James Balfour | David Ben Gurion |
GENERAŁ ALLENBY
Edmund Henry Hynman Allenby (1861-1936) dowodził brytyjskimi siłami na Bliskim Wschodzie. Pokonał Turków w Palestynie, koronne zwycięstwo odniósł pod Megiddo we wrześniu 1918 roku, po czym, niemal natychmiast, nastąpiła kapitulacja Turcji. Jerozolima została zdobyta bez jednego strzału. Allenby nie chciał wjechać do miasta konno, ponieważ w ten sposób Jezus wjechał do miasta. Allenby był brytyjskim wysokim komisarzem dla tego regionu w latach 1919-25.
T. E. LAWRENCE
Pułkownik Thomas Edward Lawrence (1888-1935) („Lawrence z Arabii”) stał się znany jako spiskujący z arabskimi rewolucjonistami przeciwko władzy tureckiej. To właśnie Lawrence, jako przyjaciel Arabów i wierzący w proroctwa Biblii, pomógł później w wynegocjowaniu warunków brytyjskiego mandatu nad Palestyną.
Weizmann, jako przewodniczący Komisji Syjonistycznej nad Palestyną, w 1918 roku skontaktował się z Allenby’em i razem z Lawrencem spotkali się z emirem (królem) Feisalem. Zawarte porozumienie określające przyszłą politykę na tym obszarze zostało przygotowane przez Lawrenca.
W 1935 roku emerytowany Lawrence przeniósł się do domku w Dorset, gdzie mógł „marzyć, pisać lub czytać przy kominku, albo też słuchać sobie z gramofonu Bethowena i Mozarta”. W tym samym roku w czasie jazdy motocyklem gwałtownie skręcił, by uniknąć zderzenia z dwoma chłopcami na rowerach, i poniósł śmierć.
ORDE WINGATE
Major generał Orde Wingate (1903-1944), brytyjski oficer, mocno wierzył w biblijną obietnicę o powrocie Żydów. Jest dzisiaj czule wspominany przez Żydów. W latach trzydziestych szkolił licznych żydowskich ochotników do walki z arabskimi gangami, wspieranymi przez nazistowskie i faszystowskie reżimy tamtych czasów. Pod jego kierunkiem Moshe Dayan zdobył doświadczenie, którego później potrzebował ten młody kraj.
Wingate mawiał, że „gromadzimy tutaj podstawy pod armię Syjonu”. Później, w czasie drugiej wojny światowej prowadził „Chinditów” – grupę składającą się z Gurków, zachodnich Afrykanów, Amerykanów i Brytyjczyków – w wojnie partyzanckiej poza japońskimi liniami.