Sztandar Biblijny nr 59 – 1993 – str. 2
Wyrażenie „wchodzić i wychodzić” może mieć wyższą moc w języku hebrajskim niż przetłumaczone na jeżyk polski, angielski i inne jeżyki. Jest to widocznie w jeżyku hebrajskim idiom, niekiedy zwany hebraizmem.
Powyższe wersety Pisma Świętego wskazują, że to wyrażenie było używane przez Hebrajczyków do określenia różnych funkcji, wydarzeń i okoliczności, przedstawiających w ten sposób ogólne czynności ich codziennych zajęć [zarówno zewnętrznych (cielesnych, materialnych), jak i wewnętrznych (duchowych)].
Przypominamy, że br., Johnson omawiał różne wyrażenia znajdujące się w Biblii. Jest jeden lub dwa zwroty retoryczne powszechnie używane. Ogółem br. Johnson omówił dwadzieścia zwrotów retorycznych w E 12, począwszy od 43 strony.
Dwa zwroty retoryczne są nazwane metonimia i synekdocha. Metonimia (oznacza zmianę nazwy) jest zastąpieniem nazwy rzeczy przez nazwę innej, kojarzącej się z nią. Między dwiema nazwami wchodzącymi w grę istnieje zawsze jakiś związek – taki jak między pojemnikiem i rzeczą w nim umieszczoną; przyczyną i skutkiem lub odwrotnie; jak przedmiot zastąpiony czymś należącym do niego lub odwrotnie itd. Zwrot ten często występuje w Biblii.
Tak więc u Łuk. 22:20, między innymi zwrotami retorycznymi, Jezus użył metonimii w sensie pojemnika dla rzeczy w nim zawartej: „Ten kielich [jego zawartość] jest [przedstawia; występuje tu przenośnia] nowy testament [metonimia, skutek występuje w miejsce przyczyny, dzięki krwi wchodzi w życie, przypieczętowane nią, Przymierze Nowe]”.
Łuk. 16:29 jest innym przykładem metonimii: Mojżesz i prorocy to nie osoby, lecz to co oni napisali, Pismo Święte Starego Testamentu – przyczyna zamiast skutku.
W 1Moj. 25:23 dostrzegamy liczne metonimie, w których skutki występują w miejsce przyczyny: „Dwa narody są w żywocie twoim, i dwojaki lud . . . ” – zarówno dwa narody jak i dwa ludy w swoim zarodku wzięły początek od Ezawa i Jakuba.
W pierwszej części Dziejów Apostolskich 1:18 widzimy, że występuje inicjator zamiast pośrednika, to znaczy, iż w rzeczywistości nie Judasz, lecz kapłani (jako jego przedstawiciele) zakupili pole krwi w nagrodę za niegodziwość Judasza.
Metonimia, która wskazuje na związek z podmiotem, jest użyta w 1Moj. 41:13. W rzeczywistości Józef nie był czynny w przywróceniu podczaszego na jego stanowisko i powieszeniu piekarza, z tym wyjątkiem, że dał wyjaśnienie ich snów.
I ponownie w 5Mojż. 28:5 nie kosz i dzieża miały być błogosławione, lecz ich zawartość oraz właściciel z nimi związany. Stąd metonimia obejmująca podmiot i wzajemny związek.
U Ijoba 32:7, rzeczywiście nie dni miały mówić i długi wiek uczyć mądrości, lecz ci, którzy te atrybuty posiadali. Ponownie występuje tu związek z podmiotem w formie metonimii. Te przykłady biblijne, między innymi, dowodzą o występowaniu metonimii.
SYNEKDOCHA POŚRÓD BIBLIJNYCH ZWROTÓW RETORYCZNYCH
Synekdocha jest zwrotem bardzo podobnym do metonimii, lecz różni się tym, że nie zastępuje jednej nazwy drugą, ale określa całość przez część lub część rzeź całość. Na przykład moglibyśmy powiedzieć „Dwadzieścia żagli w rzędzie”, myśląc o okrętach – część za całość. Mówimy też „naród amerykański wybrał go na prezydenta”, gdy tymczasem tylko część (większa część) Amerykanów to uczyniła. Tak więc, kiedykolwiek część zastępuje całość lub całość zastępuje część, spotykamy to, co nauka o literaturze nazywa synekdochą.
To, co następuje, posłuży za przykłady Biblii, w których całość zastępuje część: 1Moj. 6:12 powiada „albowiem zepsowało było wszelkie ciało drogę swoją na ziemi”. Jest to prawdą o wszystkich, za wyjątkiem kilku sprawiedliwych, takich jak Noe i siedmiu członków jego rodziny.
Mat. 3:5 jest następną znakomitą ilustracją o synekdochalnym zarysie całości zastępującej część: „Tedy wchodziło do niego Jeruzalem [również metonimia; w formie pojemnika za rzecz mieszczącą się w nim] i wszystka Judzka ziemia [pojemnik zamiast tego co w nim się mieści] i wszystka kraina około Jordanu [jak poprzednio pojemnik i zawartość]”. Wprawdzie nie wszyscy, lecz wielu z mieszkańców tego regionu przyszło do Jana.
Następujące przykłady wskazują na synekdochę w formie części zastępującej całość: „Boś proch i w proch się obrócisz” (1Moj. 3:19). Oczywiście Adam był czymś więcej niż tylko prochem, jednakże Bóg wyjaśnił. że jego ciało zostało uformowane z materii nieożywionej (z prochu) i gdy Adam umrze powróci do tego samego stanu.
„Chleba powszedniego daj nam dzisiaj” (Mat. 6:11). W tym wersecie, mimo iż odnosi się do wypieczonego chleba, „chleb” zastępuje tu pożywienie, napój i na ogół to wszystko, co nam jest potrzebne do podtrzymania naszego ziemskiego i duchowego życia.
Kiedy więc Judasz potwierdził niewinność naszego Pana (Mat. 27:4), odniósł się do Niego za pomocą wyrażenia, w którym wymienił tylko część naszego Pana: „Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną”. Te przykłady wystarczą, aby zilustrować i dowieść, że Biblia, między innymi, używa zwrotu synekdochalnego jako jednego z jej literackich składników.
Gdy my staramy się powiedzieć, że werset naszego godła jest metonimia bądź synekdochą, jego interpretacja składa się z więcej niż ścisłego znaczenia słów „wyjścia twego i wejścia twego”. Widocznie słowa te mają do czynienia z różnymi elementami naszego każdodziennego chodzenia z Chrystusem.
BÓG STRZEŻE NAS WE WSZYSTKICH SPRAWACH NASZEGO ŻYCIA
Jeszcze jedną myśl w związku z tym można rozważyć, mianowicie tę, iż zacytowany werset ogólnie może oznaczać nasze życie, „nasze wejścia i wyjścia” – zwykłe określenie dla wszystkich spraw i zajęć życiowych.